Σελίδες

Κυριακή 3 Δεκεμβρίου 2023

ΨΑΛΩ ΤΩ ΘΕΩ ΜΟΥ ΕΩΣ ΥΠΑΡΧΩ. ΨΑΛΜΟΣ 18. ΣΤΙΧΟΣ 7.





ΨΑΛΩ ΤΩ ΘΕΩ ΜΟΥ ΕΩΣ ΥΠΑΡΧΩ. ΨΑΛΜΟΣ 18. ΣΤΙΧΟΣ 7.


7 Ἀπ' ἄκρου τοῦ οὐρανοῦ ἡ ἔξοδος αὐτοῦ, καὶ τὸ κατάντημα αὐτοῦ
ἕως ἄκρου τοῦ οὐρανοῦ, καὶ οὐκ ἔστιν ὃς ἀποκρυβήσεται τῆς θέρ
μης αὐτοῦ.
Ὁ στίχος ἀναφέρεται στὸν αἰσθητὸ ἥλιο καὶ στὴν ἡμερήσια διαδρομή
του, ἀλλὰ τροπολογεῖται στὸν νοητὸ ἥλιο. Ἤδη ὁ Μέγας Αθανάσιος και
νει αὐτὴ τὴν ἀναγωγή, καὶ τὸν ἀκολουθοῦν ὅλοι σχεδὸν οἱ μετέπειτα
ἑρμηνευτές. Σύμφωνα μὲ αὐτὴ τὴν προσέγγιση, πρόκειται γιὰ ἕναν καὶ
κρυμμένο στίχο, προφητικὸ στίχο, ποὺ μᾶς περιγράφει τὴ διαδρομὴ τοῦ
Χριστοῦ, ἀπὸ τὸ σπήλαιο τῆς Βηθλεέμ, μέχρι τὸ σπήλαιο τοῦ Γολγοθά
Ὁ Χριστὸς εἶναι αὐτὸς ποὺ ἀνατέλλει στὴ Βηθλεὲμ καὶ δύει στὸν τάφο.
Ἀπὸ ἐκεῖ καὶ ἔπειτα ἡ αἰώνια παρουσία του θερμαίνει τοὺς πάντες – καὶ
αὐτοὺς ποὺ τὸν ἀποδέχονται καὶ αὐτοὺς ποὺ δὲν τὸν ἀποδέχονται.
Ανοίγω πάλι μιὰ παρένθεση ἐδῶ: Πολλὲς φορὲς σχολιάζουμε, εἴτε
ἀντλώντας ἀπὸ ἱερὰ κείμενα εἴτε ἀπὸ τὴν ὑμνολογία μας, τὸ θέμα τῆς
κρίσεως, ἤ, μὲ ἄλλη διατύπωση, τὸ θέμα «Χριστὸς κριτής». Παρασυ-
ρόμαστε ἀπὸ μία δικανικὴ ἀντίληψη ποὺ ἔχουμε περὶ δικαίου, ποὺ ὑποκρύπτει καὶ συναλλαγὴ καὶ ἀνταλλαγή, μιὰ φυσικὴ διάσταση ποὺ ἐνυπάρχει στὸν ἄνθρωπο.

 Δὲν καταλαβαίνουμε ὅτι ὁ Χριστὸς ἔχει ὁριστεῖ
ἀπὸ τὸν Πατέρα κριτὴς τοῦ κόσμου, καὶ τὸ Ἅγιο Πνεῦμα μᾶς προσάγει σ᾽ αὐτὸν ὡς κριτὴ τοῦ κόσμου, χωρὶς αὐτὸ νὰ σημαίνει ὅτι ὁ Χριστὸς κρίνει. Ὅπως λέει ὁ ἴδιος, δὲν ἦρθα γιὰ νὰ κρίνω, ἀλλὰ γιὰ νὰ σώσω.


Ὡστόσο εἶναι κριτής. Τί σημαίνει εἶναι κριτής; 

Σημαίνει ὅτι ἡ παρουσία
του γεννάει κρίση, ἡ ἴδια ἡ παρουσία του δημιουργεῖ τὴν κρίση. Τί ἐννοῶ
μὲ αὐτό; Σ' αὐτὴ τὴ χαριτωμένη παραβολὴ τῆς μελλούσης κρίσεως, ποὺ
μᾶς παραδίδει ὁ Χριστός, ἔρχονται οἱ ἄνθρωποι σ᾽ αὐτὸν καὶ τοὺς λέει,
ἐσεῖς θὰ πᾶτε ἀπὸ δῶ, γιατὶ κάνατε αὐτὸ κι αὐτό, μὲ τιμήσατε κλπ., κα
ἐσεῖς θὰ πᾶτε ἀπὸ κεῖ, γιατὶ δὲν μὲ τιμήσατε κλπ. Ἂν προσέξουμε ὅμως,
ὅταν ἔρχονται οἱ ἄνθρωποι σ᾽ αὐτόν, ἔρχονται ὡς πρόβατα ἢ ὡς ἐρίφια.
Δὲν ἀποφασίζει ὁ Χριστὸς ποιὸς εἶναι τὸ πρόβατο καὶ ποιὸς εἶναι τὸ ἐρίφιο, ποιὸς εἶναι ὁ δίκαιος καὶ ποιὸς εἶναι ὁ ἄδικος. Ἡ παρουσία του ἀποκαλύπτει ποιὸς εἶναι ὁ καθένας, αὐτὸς ποὺ εἶναι μὲ τὸν Χριστό, αὐτὸς
ποὺ εἶναι χωρὶς τὸν Χριστό. Αὐτὴ εἶναι ἡ κρίση.
Επομένως, αὐτὴ ἡ διαδρομὴ τοῦ αἰσθητοῦ ἡλίου ἀνάγεται ἀπὸ ὅλους. 
τοὺς ἑρμηνευτὲς στὴ διαδρομὴ ἑνὸς νοητοῦ ἡλίου, τοῦ ὁποίου κανεὶς δὲν
μπορεῖ νὰ ἀποφύγει τὴ θερμότητα (οὐκ ἔστιν ὃς ἀποκρυβήσεται τῆς θέρμης αὐτοῦ). Καὶ ἡ θέρμη εἶναι φῶς. Κατὰ τὸν ἅγιο Μάξιμο τὸν Ὁμολογητή, ἡ ὥρα τῆς κρίσεως εἶναι ὥρα ἑνώσεως μὲ τὸν Θεό, μὲ τὸν Χριστό.
Ὅλοι θὰ ἑνωθοῦν μὲ τὸν Χριστό. Αὐτὴ ἡ ἕνωση γιὰ ὅσους εἶναι δίκαιοι
θὰ εἶναι πηγὴ χαρᾶς, γιὰ ὅσους εἶναι ἄδικοι θὰ εἶναι πηγὴ βασάνου.

Στὸ συναξάρι τῆς Κυριακῆς τῆς Ἀπόκρεω, ποὺ διαβάζεται ἡ περικοπὴ τῆς παραβολῆς τῆς μελλούσης κρίσεως (Ματθ. 25,31 -46), γραμμένο ἀπὸ τὸν πατριάρχη Κάλλιστο Ξανθόπουλο, μαθητὴ τοῦ ἁγίου Γρηγορίου Παλαμᾶ, διαβάζουμε μεταξὺ
ἄλλων:... ἡ Ἐκκλησία τοῦ Θεοῦ
[ ] οἴεται (= νομίζει, πιστεύει) τρυφὴν μὲν καὶ βασιλείαν οὐρανῶν εἶναι
τὴν μετὰ Θεοῦ τῶν Ἁγίων συνδιαγωγὴν καὶ τὴν ἐσομένην ἐκείνοις ἔλλαμψιν διηνεκῆ καὶ ἀνάβασιν, βάσανον δὲ καὶ σκότος καὶ τὰ τοιαῦτα,
τὸν ἀπὸ Θεοῦ μακρυσμόν. Αὐτὸ μόνον: συνδιαγωγὴ μετὰ τοῦ Θεοῦ, ἢ
μακρυσμὸς ἀπὸ τοῦ Θεοῦ. Ἡ ἐπιλογὴ εἶναι δική μας.