Διότι, πράγματι, ποιός ημπορεί να φάγη και να πίη κάτι χωρίς την θέλησιν του Θεού;

Είπα εγώ τότε από μέσα μου στον εαυτόν μου “αφού εις την σοφίαν και την επιστήμην δεν υπάρχει ικανοποίησις, έλα λοιπόν, θα σε κάμω να δοκιμάσης την ηδονήν και την ευχαρίστησιν. Να απολαύσης κάθε υλικόν αγαθόν”. Αυτό και έγινε. Ιδού όμως ότι η υλική αυτή απόλαυσις ήτο καθαρά ματαιότης.

Δια τα πολλά και ατελείωτα γέλια είπα ότι είναι παράφορα και ανοησία. Εις δε την αμαρτωλήν διασκέδασιν είπα “διατί το κάνεις αυτό;”

Επειτα εσκέφθην πολύ. Και λογικώς σκεπτόμενος επεδίωξα κατά την απόλαυσιν των υλικών αγαθών να συγκρατήσω τον εαυτόν μου εις τα όρια της λογικής και να μη παρασυρθώ από τας ηδονάς, όπως ελκύεται ο άνθρωπος από το κρασί, δια να δω ποίον είναι το αγαθόν, το οποίον οι άνθρωποι πρέπει να πράξουν καθ' όλας τας ημέρας της επιγείου ζωής των.

Επεδίωξα λοιπόν τα μεγάλα έργα. Εκτισα οικοδομάς μεγαλοπρεπείς. Εφύτευσα δια τον εαυτόν μου αμπελώνας.

Περιέκλεισα κήπους και δενδροκήπους και φύτευσα εις αυτούς δένδρα καρποφόρα παντός είδους.

Διέταξα και εκτίσθησαν δεξαμεναί υδάτων, δια να ποτίζωνται από αυτάς όλα τα χλοερά δένδρα του δάσους.

Ηγόρασα ως κτήμα μου δούλους και δούλας. Και τα παιδιά, που αυτοί εγέννησαν εις τα ανάκτορά μου, έγιναν ιδικά μου. Απέκτησα μεγάλα κοπόδια βοϊδιών και προβάτων, περισσότερα από όσα είχαν αποκτήσει όλοι εκείνοι, που υπήρξαν προ εμού εις την Ιερουσαλήμ.

Συνεκέντρωσα δια τον εαυτόν μου άργυρο και χρυσό, θησαυρούς και περιουσίας βασιλέων και ολοκλήρων περιοχών. Είχα προς διασκέδασίν μου τραγουδιστάς και τραγουδιστρίας. Εκαμα δικάς μου και γνώρισα όλας τας διασκεδάσεις και απολαύσεις των ανθρώπων. Είχα οινοχόους και οινοχόας, δια να με κερνούν κρασί.

Εφθασα εις μεγαλείον και δόξα και ξεπέρασα όλους τους ανθρώπους, οι οποίοι προ έμού είχαν ζήσει εις την Ιερουσαλήμ. Εν μέσω όμως όλων αυτών των μεγαλείων και των απολαύσεων η σοφία μου μου συμπαρεστάθη, ώστε να μη εκτραπώ ανεπανορθώτως.

Καθε τι, το οποίον επεθύμησαν οι οφθαλμοί μου, δεν τους το στέρησα και δεν ημπόδισα την καρδίαν μου να απολαύση κάθε τέρψιν και χαρά. Η καρδία μου απήλαυσεν όλα τα αγαθά των ταλαιπωριών και των κόπων μου. Αυτό άλλωστε υπήρξε και το κέρδος όλων των κόπων της ζωής μου.

Και έπειτα από όλας αυτάς τας τέρψεις και τας απολαύσεις έρριψα εγώ ένα βλέμμα εις όλα όσα έπραξα, εις όλα όσα κατεσκεύασαν τα χέριά μου, εις όλα όσα με κόπο και ταλαιπωρίαν ηγωνίσθην να αποκτήσω, και έβγαλα το συμπέρασμα, ότι όλα αυτά είναι ματαιότης. Κούφια ορμή παρερχομένου ανέμου και ότι δεν υπάρχει κανένα μόνιμο κέρδος, καμία ωφέλεια κάτω από τον ήλιο.

Ερριψα εγώ το βλέμμα μου, δια να δω και γνωρίσω τι διαφέρει η σοφία από την παραφοράν και μωρίαν των ανθρώπων. Διότι ποιός άνθρωπος εις όλον του τον βίον ακολουθεί την σοφίαν και την σύνεσιν εις τας πράξεις, τας οποίας αυτή εμπνέει και ενεργεί;

Από την παρατήρησιν και εξέτασιν αυτήν είδον εγώ, ότι υπάρχει μεγάλη υπεροχή της σοφίας απέναντι της αφροσύνης, όση υπεροχή υπάρχει στο φως απέναντι του σκότους

Οι οφθαλμοί του σοφού ανθρώπου ευρίσκονται ανοικτοί πάντοτε εις την κεφαλήν του, ώστε να βλέπη που πορεύεται και τι πράττει. Ενῷ στον ασύνετον δεν υπάρχουν οφθαλμοί και βαδίζει μέσα στο σκότος. Εν τούτοις εγώ κατενόησα, ότι, παρά την διαφοράν αυτήν, ο σοφός και ο μωρός θα έχουν μίαν κοινήν συνάντησιν• θα συναντηθούν και οι δύο στον θάνατον.

Εσκέφθην, λοιπόν, εγώ εσωτερικώς και είπα στον εαυτόν μου. “Αφού, όπως θα αποθάνη ο μωρός, θα αποθάνω και εγώ, διατί τότε εκοπίασα να αποκτήσω σοφίαν;” Εσκέφθην τότε πιο πολύ από μέσα μου και είπα• “ο άφρων ομιλεί ανοησίας από το περίσσευμα της καρδίας του και η ιδική μου σοφία είναι άραγε ματαιότης.

Διότι τόσον η ανάμνησις του σοφού όσον και η ανάμνησις του μωρού δεν θα μείνη αιωνία. 

Καθοτι αι ημέραι και οι χρόνοι, που θα ακολουθήσουν, θα κάμουν να λησμονηθούν τα πάντα. 

Και πως, λοιπόν, ο σοφός πεθαίνει και λησμονείται, όπως και ο ανόητος;”

Αηδίασα εγώ την επίγειον ζωήν, διότι κατ' εμέ είναι ταλαιπωρία και ματαιότης κάθε έργον, που γίνεται κάτω από τον ήλιο εις την γην, διότι όλα είναι μάταια και κούφια, σαν πνοή διερχομένου ανέμου.

Και απεστράφην εγώ όλας τας ταλαιπωρίας και τους κόπους μου, στους οποίους υπεβλήθην ζων εις την γην κάτω από τον ήλιον, διότι αυτούς τους κόπους μου τους αφήνω στον άγνωστόν μου άνθρωπον, ο οποίος θα με διαδεχθή.

Και ποιός γνωρίζει, εάν αυτός θα είναι σοφός η ασύνετος; Και εάν αυτός θα εξουσιάζη και θα διαχειρίζεται καλώς τα αγαθά των κόπων μου, δια τα οποία εγώ σκληρά ειργάσθην και δια της σοφίας μου τα απέκτησα ζων κάτω από τον ήλιον; Και αυτό βεβαίως είναι ματαιότης.

Εγύρισα τότε και απεφάσισα να κάμω την καρδίαν μου, να απαρνηθή όλους τους κόπους μου, στους οποίους υπεβλήθην ζων εις την γην.

Διότι εσκέφθην, ότι υπάρχει άνθρωπος, όπως εγώ, ο οποίος με κάθε σοφία και γνώσιν και δραστηριότητα κοπίασε δια την απόκτησιν αγαθών, και άνθρωπος ο οποίος δεν κοπίασε δι' αυτά. Και ο πρώτος θα αφήση στον δεύτερον τα αγαθά του ως κληρονομίαν του. Αυτό βέβαια είναι μάταιον και πολύ καταθλιπτικόν.

Διότι τι απομένει στον άνθρωπον από όλον τον κόπον του, στον οποίον υπεβλήθη κάτω οπό τον ήλιον και από όλην την διάθεσιν της καρδίας του;

Διότι όλαι αι ημέραι της ζωής του ανθρώπου είναι ταλαιπωρία και κόπος και πόνος και ανησυχία, κατά δε την νύκτα δεν ησυχάζει ο νους και η καρδία του εξ αιτίας των μεριμνών του. Αυτό είναι ματαιότης.

Και λοιπόν δεν υπάρχει δια τον άνθρωπον άλλο αγαθόν, ειμή μόνον εκείνο το οποίον θα φάγη και θα πίη και το οποίον θα προσφέρη προς τέρψιν και ευχαρίστησιν εις την ψυχήν του αγαθόν, το οποίον απέκτησε με τον κόπον του. Εγώ αυτό είδον και εξηκρίβωσα επάνω εις τα πράγματα, ότι αυτό το αγαθόν έχει δοθή από το χέρι του Θεού στον άνθρωπον.

Διότι, πράγματι, ποιός ημπορεί να φάγη και να πίη κάτι χωρίς την θέλησιν του Θεού;

Διότι ο Θεός στον άνθρωπον, που τον βλέπει αγαθόν, έδωσε σοφίαν και γνώσιν και χαράν. Εις δε τον αμαρτωλό έδωσεν αγωνιώδη απασχόλησιν, δια να θησαυρίζη και να συγκεντρώνη υλικά αγαθά, ώστε να αφήση αυτά στον άνθρωπον τον αγαθόν ενώπιον του Θεού. Αλλά και αυτά είναι ματαιότης. Κούφια πνοή του ανέμου, που έρχεται και παρέρχεται.

 ΕΚΚΛΗΣΙΑΣΤΗΣ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2